Ninnilerin ve Müziğin Çocuk Psikolojisindeki Etkileri

Müzik, yaşamın ilk günlerinden itibaren çocukları sakinleştirme, mutlu etme, onların hayal güçlerini zenginleştirme konusunda özel bir güce sahiptir. Müziğin psikoloji üzerindeki etkisi yetişkinler kadar çocuklarda da son derece önemlidir. Yumuşak ezgilere sahip bir ninni bebekleri anında sakinleştirebilir ya da hareketli bir şarkı çocukları bir anda mutlu edebilir. Tabii ki müziğin gücü bunlardan çok daha ötedir. İşte, ninnilerin ve müziğin çocuk psikolojisindeki etkileri...

Müzik Çocukların Duygusal ve Sosyal Gelişimini Nasıl Etkiler?

Müziğin çocuğun duygusal ve sosyal gelişimine etkisi geniş bir yelpaze içerisinde değerlendirilebilir. Müzik dinlemeden enstrüman öğrenmeye müziğin sosyal duygusal gelişim üzerindeki başlıca etkileri şunlardır:

Sosyal becerilere katkı sağlar

Bebeklerin gelişimi söz konusu olduğunda sosyal becerilerin gelişimi ilk günlerden itibaren büyük önem taşır. Müzik eğitimi, çocukların sosyal işbirliği, sosyal etkileşim ve sosyal bağımsızlık konularında gelişmelerine destek olur. Bu sayede okul öncesi çağdaki çocukların okul hayatına hazır hale gelmesini de kolaylaştırır.(1) 

Empati kapasitesini geliştirir

Müziğin çocuğun gelişimine etkileri arasında empatiye katkıları oldukça önemlidir. Müzik aktivitelerine uzun süreli katılım, çocuklarda duygusal empati kapasitesinin gelişimine olumlu katkıda bulunur.(2)  Özellikle grup halinde gerçekleştirilen müzik aktiviteleri, çocuklarda empatinin gelişimine fayda sağlar.

Duygu kontrolüne yardımcı olur

Bebeklerde duygusal gelişim açısından en önemli süreçlerden biri duygu regülasyonunu yani duygu kontrolünü sağlamaktır. Müziğin bebekler üzerinde sakinleştirici etkisi araştırmalarla gösterilmiştir.(3)(4) Hangi dilde olursa olsun ninniler, bebeklerin kalp atış hızını yavaşlatır ve onları sakinleştirir.(5) Müziğin sakinleştirici etkisi, çocuklara erken yaştan itibaren duygu kontrolü konusunda yardımcı olur. Bu etki, bebeklerin ve çocukların kendi kendilerine uykuya dalmalarını da kolaylaştırır. Bu konuda daha fazla bilgi için” Mükemmel Bir Uykunun Sırrı: Ninnilerin Bebeklerdeki Etkisi Nedir?” başlıklı yazımızı okuyabilirsiniz.

Özgüven gelişimini destekler

Müziğin insan psikolojisi üzerindeki etkisi, özgüven gelişiminde de kendisini gösterir. Bir müzik enstrümanı çalmayı öğrenmek, çocuklarda başarı duygusunu tetikler ve bu sayede özgüven gelişimine olumlu katkıda bulunur.  Müzik eğitimi; ayrıca özsaygı, disiplin gibi konularda da çocuklara fayda sağlar.(6)

Davranışlara olumlu katkı sağlar

Çocuk gelişimi açısından çocuklara pozitif davranışlar kazandırmak hem çok önemli hem de zordur. Müzik dinlemek, müzik aktiviteleri ile uğraşmak farklı yaş gruplarından çocuklarının sosyal davranışlarında iyileşmeleri beraberinde getirir. Müzikal aktiviteler; yardımseverlik, işbirliği gibi sosyal davranışları geliştirir.(7)

Müzik Çocukların Bilişsel Gelişimini Nasıl Etkiler?

Müziğin çocuğun bilişsel gelişimine katkıları, dil öğreniminden hafızaya ve dikkate geniş bir alanda kendisini gösterir. Okul öncesi bilişsel gelişim sürecinde ninniler ve çocuk şarkıları dinlemek önemli bir yere sahipken okul çağındaki çocuklarda enstrüman öğrenmenin çok sayıda faydası olduğu bilinir.

IQ puanının yükselmesine yardımcı olur

Farklı araştırmacılar tarafından yapılan çalışmalar müzik eğitimi alan okul çağındaki çocukların IQ puanlarında hiç müzik eğitimi almayanlara göre daha büyük artış görüldüğünü göstermiştir.(8) Başka bir araştırma müzik eğitiminin okul öncesi dönemde de çocukların IQ puanlarına olumlu katkı sağladığını ispatlamıştır.(9)

Dil gelişimine katkı sağlar

Ninnilerle başlayan müzikal yolculuk, bebeklikten itibaren dil gelişimine büyük katkıda bulunur. Müzik, beynin duygu ve iletişimle ilgili bölgeleri üzerinde güçlü bir etkiye sahiptir. Bu da bebeklerin dil gelişimini destekler.(10) Okul öncesi dönemde çocukların dili kullanma becerilerine ve kelime dağarcıklarına katkıda bulunan müzik, ilerleyen yaşlarda yabancı dil öğrenimini kolaylaştırır.(11)

Dikkati ve hafızayı geliştirir

Müzik eğitimi, beynin dikkat ve işitsel kodlama ile ilgili bölgelerinin aktif olarak çalışmasını sağlar. Bu sayede müzik eğitimi alan çocuklar, dikkat ve hafıza konusunda daha iyi performans gösterir.(12)

Müziğin psikolojiye; yani sosyal, duygusal ve bilişsel gelişime etkileri, bunlarla da sınırlı değildir. Müziğin Bebeklerin Gelişimi Üzerindeki Etkileri Nelerdir? başlıklı yazımızda bu konuya dair daha fazla bilgi bulabilirsiniz.

Bepanthol Baby’den İyiliğe Ninniler

Bepanthol Baby olarak ninnilerin bebekleri sakinleştiren, hayal gücünü harekete geçiren gücünden yola çıktık ve geleneksel ninnileri günümüze uyarladık. Dandini Dandini Dastana, Uyusun da Büyüsün, Fış Fış Kayıkçı gibi nesilden nesile aktarılan sevilen ninnilerdeki sözleri değiştirdik ve ninnileri toplumsal cinsiyet eşitliği, hoşgörü, hayvan sevgisi gibi konulardaki pozitif mesajlarla zenginleştirdik. Üstelik AÇEV işbirliği ile gerçekleştirdiğimiz İyiliğe Ninniler projesi sayesinde her ninni, bağışa dönüşüyor ve ihtiyaç sahibi bir çocuğun geleceği için umut ışığı oluyor. Sertab Erener’in sesiyle hayat bulan ninnilere Spotify ve YouTube kanallarımızdan ulaşabilirsiniz

Kaynakça

  1. https://www.tandfonline.com/doi/abs/10.1080/02568543.2013.796333 Son Erişim Tarihi: 05.11.2021

  2. https://www.researchgate.net/publication/270626695_Long-term_musical_group_interaction_has_a_positive_influence_on_empathy_in_children Son Erişim Tarihi: 05.11.2021

  3. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/19757875/ Son Erişim Tarihi: 05.11.2021

  4. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/29045255/ Son Erişim Tarihi: 05.11.2021

  5. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/33077883/ Son Erişim Tarihi: 05.11.2021

  6. https://childdevelopmentinfo.com/development/music-is-an-important-ingredient-for-child-development-and-parent-child-relationships/ Son Erişim Tarihi: 05.11.2021

  7. https://www.sciencedaily.com/releases/2013/09/130905202851.htm Son Erişim Tarihi: 05.11.2021

  8. https://journals.sagepub.com/doi/10.1111/j.0956-7976.2004.00711.x Son Erişim Tarihi: 05.11.2021

  9. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/23793255/ Son Erişim Tarihi: 05.11.2021

  10. https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0093934X09001205?via%3Dihub Son Erişim Tarihi: 05.11.2021

  11. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5993803/ Son Erişim Tarihi: 05.11.2021

  12. https://blog.frontiersin.org/2020/10/08/neuroscience-cognitive-benefits-musical-education-children-memory-attention/ Son Erişim Tarihi: 05.11.2021